Adım Adım SECAP Hazırlama Rehberi Çalışma Alanları

SECAP Çalışma Alanları

SECAP NEDİR?

2015 yılında Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan "İklim ve Enerji için Belediye Başkanları Sözleşmesi" çerçevesinde imzacı belediyelerin 2030 öncesinde hazırlamayı taahhüt ettikleri "Sürdürülebilir Enerji ve İklim Eylem Planı ( ingilizce Sustainable Energy and Climate Action Plan -SECAP, ispanyolca el Pla d'Acció per l'Energia Sostenible i pel Clima -PAESC)" dokümandır.

1- Belediye Hizmetleri

- Etkili sokak aydınlatması

- Yeni ve tadilatı yapılmış kamu binaları

- Okullarda bina içinde iyi hava kalitesi

- Maliyet-etkin ve ulaşılabilir belediye servisleri

2- Çevre

- Temiz hava

- İyi planlanmış yeşil altyapılar 

- Gelişmiş atık yönetimi

3- Şehirleşme ve Ulaşım

- Enerji verimli evler

- Bölgesel ısınma sistemleri

- Yenilenebilir enerji sistemlerinin artan payı

- Sıfır emisyonlu toplu ulaşım ağı

4- İklim Uyum

- Sellere karşı kanalizasyon sisteminin güçlendirilmesi

- Sürdürülebilir su tüketimi

- Risk değerlendirme haritaları

- Erken ihbar sistemleri

- Ağaçlandırma

- Orman yangınlarını engelleme

SECAP Rehberine Göre Enerji ve İklim Eylem Planı Hazırlama

SECAP NEDİR? derseniz (Sustainable Energy And Climate Action Plan): 2015 yılında Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan "İklim ve Enerji için Belediye Başkanları Sözleşmesi" (Covenant of Mayors - CoM) çerçevesinde imzacı belediyelerin hazırlamayı taahhüt ettikleri sürdürülebilir enerji ve iklim değişikliği ile ilgili eylemleri içeren dokümandır. 

Daha detaylı SECAP bilgisi için aşağıdaki yazımızı da okuyabilirsiniz;

https://www.iklimokulu.com/2022/08/secap-nedir.html

Dünya genelinde insanların %80'i şehirlerde sadece %20'si kırsal bölgelerde yaşıyor ve bu nedenle enerjinin de %80'i şehirlerde tüketiliyor. Diğer taraftan iklim değişikliğinin etkilerinin şiddetlenmesi ile birlikte şehirlerde yaşayan insanlar için iklim değişikliği etkilerinden  olumsuz olarak etkilenme oranları artıyor.

En son Avrupa'da yaşanan sıcak hava dalgalarının, buna bağlı büyük çaplı orman yangınlarının, bölgesel şiddetli kuraklıkların ve Türkiye'de Batı Karadeniz'de yaşanan sellerin de işaret ettiği gibi, belediyelerin iklim adaptasyon (Climate Adaptation) kapsamında tedbirleri hızlı bir şekilde hayata geçirerek şehirlerin dayanıklılığını artırması gerekiyor.

SECAP sayesinde, sürdürülebilir enerji ve iklim değişikliği ile ilgili ulusal seviyede geliştirilen planların, yerelde etkin ve diğer kurumlarla işbirliği içerisinde koordineli bir şekilde uygulanması hedefleniyor.

Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan "SECAP Rehberi"ne erişmek için şu linke göz atabilirsiniz: https://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/handle/JRC112986

Sürdürülebilir Enerji ve İklim Eylem Planı (SECAP) HAZIRLAMA REHBERİ Nedir?

İklim ve Enerji için Belediye Başkanları Sözleşmesi, yerel iklim ve enerji çalışmaları için iddialı bir girişimdir. Hazırlanacak bu plan, imza sahiplerine SECAP'larını geliştirmeleri için bir dizi metodolojik ilke, prosedür ve iyi uygulama örnekleri sağlamaktadır. 

SECAP Hazırlama Rehberi 3 bölümden oluşmaktadır;

Rehberde;
• BÖLÜM 1 - 2030 yılına kadar düşük karbonlu ve iklime dayanıklı şehirlere doğru adım adım SECAP süreci,
• BÖLÜM 2 - Temel Emisyon Envanteri (BEI) ve Risk ve Güvenlik Açığı (RVA) Değerlendirmesi,
• BÖLÜM 3 - İklim değişikliğinin azaltılması ve iklim değişikliğine uyum için politikalar, temel eylemler, iyi uygulamalar ve SECAP'ların Finansmanı yer almaktadır.

İklim Değişikliği, Sürdürülebilir Çevre ve Enerji Projeleri ve Eğitimleri

 İklim Okulu, iklim değişikliği, çevre, sıfır atık ve enerji Verimliliği alanında çalışmalar yapmaktadır. 

Kamu kurumlarına, özel şirketlere, mesleki odalar, kooperatifler, dernekler olmak üzere sivil toplum kuruluşlarına çeşitli eğitimler vermekte ve projeler hazırlamaktadır.

Eğitim ve proje alanında;

• Yerel Yönetimlere SECAP Hazırlama Teknik Desteği,  
• İşletmelere Sürdürülebilirlik Eğitimleri, 
• Kurumlara Enerji Verimliliği Fizibilitesinin Hazırlanması, 
• Kurumsal Karbon Ayak izi ve Karbon Emisyon Hesaplanması,
• Eğitim Kurumları için İklim Zirvelerine Hazırlık Eğitimleri, 
• İklim, Çevre ve Enerji konulu Avrupa Birliği, UfukAvrupa, Erasmus+, Tubitak ve Yerel Proje Ortaklığı, 
• Sertifikalı İklim Değişikliği Uzmanlığı (Onaylı), 
• "Türkiye Çevre Haftası" Kapsamında Etkinlik Desteği vermektedir.

İklim Değişikliği Hibe Programı Başvuruları Açıldı

 Proje teklif çağrısı, “Enerji Dönüşümü için AB: Batı Balkanlar ve Türkiye’deki Belediye Başkanları Sözleşmesi” kapsamında başlatıldı.

Bu çağrı kapsamında hibe edilecek toplam miktar 300.000 Euro'dur.

Teklif çağrısı kapsamında talep edilen herhangi bir hibe, aşağıdaki minimum ve maksimum tutarlar arasında olmalıdır:

·      Minimum miktar: 75.000 EUR

·      Maksimum miktar: 150.000 EUR

Bu teklif çağrısı kapsamında talep edilen herhangi bir hibe, projenin toplam uygun maliyetlerinin aşağıdaki minimum ve maksimum yüzdeleri arasında yer almalıdır:

·      Asgari yüzde: Projenin toplam uygun maliyetlerinin %75'i.

·      Maksimum yüzde: Projenin toplam uygun maliyetlerinin %90'ı

Zorunlu gereklilikler:

Süre:

Bir eylemin ilk planlanan süresi 12 ayı aşamaz.

Sektörler veya temalar:

Eylemin ilgili olması gereken belirli sektörler veya temalar şunlardır: Enerji, iklim koruma ve ulaşım.

Konum:

Eylemler aşağıdaki ülkede gerçekleştirilmelidir: Türkiye.

Eylemler için müdahale alanları:

(1) İklim azaltımı: belediyenin sera gazı emisyonlarının azaltılmasına katkıda bulunan eylemler:

·      Sürdürülebilir enerji (Enerji Verimliliği & Yenilenebilir Enerji);

·      Sürdürülebilir ulaşım;

(2) İklim uyumu: belediyenin mevcut ve gelecekteki iklim risklerine karşı direncini artırmaya katkıda bulunan eylemler.

Aktivite türleri

Bu çağrı kapsamında desteklenen faaliyetler aşağıdakileri içerebilir ancak bunlarla sınırlı değildir:

·      Belediye/kentsel altyapı, binalar ve ulaşım sektörlerinde RES kurarak, enerji verimliliğini artırarak ve CO2 emisyonlarını azaltarak yenilikçi ve teknolojik çözümlerin uygulanmasıyla ilgili faaliyetler;

·      Daha uzun ve daha yoğun bir yangın mevsimine hazırlık faaliyetleri, deniz seviyesinin yükselmesinin zorluğu, hava kalitesinin iyileştirilmesi ve benzeri faaliyetler.

Eylemler, onaylanmış bir stratejik belgeden (yani SECAP, SEAP, SUMP, Local Mekânsal Plan, vb.) türetilmeli ve/veya karar vericilerin tam desteği olmalıdır. Tüm eylemler ulusal Türk mevzuatına, politikasına, normlarına ve standartlarına tam olarak uygun olmalı ve belediye başkanının ve/veya Belediye Meclisinin desteğini almalıdır.

Başvuruların teslimi için son tarih 1 Kasım 2022, 12:00 EET'dir (UTC+3).

Başvuru Kılavuzu: https://www.cpva.lt/en/eu4-energy-transition/calls-for-proposals/835/k72

Başvurular “Gönderilebilir” elektronik sistemi aracılığıyla çevrimiçi olarak gönderilmelidir.

Başvuru Linki: https://centralprojectmanagementagencyyouthaccount.submittable.com/submit/b971af4b-24ea-4b26-b788-77d1d0cf5478/small-scale-project-implementation-in-the-fields-of-energy-climate-protection-an

Potansiyel başvuru sahiplerini desteklemek için Enerji Dönüşümü için AB projesi, 21 Eylül 2022 tarihinde 11:00 EET'de (UTC+3) çağrı hakkında çevrimiçi Bilgilendirme Toplantısı düzenleyecektir.

Öncelikle Concept Note yani ön başvuru daha sonra kabul edilirse Full Application yani tam başvuru dosyaları doldurulur.

Etkinlik Kayıt Linki: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdFUdUfrabhJjghmfPOwOa_aG9UpA3qxzCCH_ypBR5Ldir3AQ/viewform

Sürdürülebilir Enerji ve İklim Eylem Planı (SECAP) Nedir?

Sürdürülebilir Enerji ve İklim Eylem Planı (SECAP) NEDİR?

Sustainable Energy and Climate Action Plan yani Sürdürülebilir Enerji ve İklim Eylem Planı'nın kısaltmasıdır.

Sürdürülebilir Enerji ve İklim Eylem Planı yani kısa adı secap ve okunuşu sekap, hazırlığı iklim değişikliğiyle mücadele için atılacak en önemli adımlardan biridir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Bağcılar Belediyesi SECAP raporlarını hazırlamaktadırlar. Umuyoruz ki bu belgeler Türkiye’deki diğer belediyelere örnek teşkil eder ve ülke genelinde SECAP hazırlıkları kapsamında uyum ve azaltım uygulamalarına hızlı bir geçiş yapılır.

SECAP Ne İşe Yarar?

Belediye Başkanları Sözleşmesi'ne (Covenant of Mayors - CoM) imzacı belediyelerin 2030 yılına kadar sera gazı azaltım taahhütlerine nasıl ulaşacağını gösteren kilit belgedir.

SECAP Neden Önemlidir ve Nasıl Hazırlanır?

SECAP, iklim değişikliğiyle mücadele etmek için belediyelerin SECAP dokümanını hazırlayıp bölgelerinde uyum ve azaltım aksiyonları uygulayabilmeleri kentlerin sera gazi emisyonlarını azaltır. Bu hem ülkeler hem Dünya genelinde iklim değişikliğiyle mücadeleyi güçlendirir.

SECAP hazırlığıyla ilgili daha fazla bilgi edinmek ve proje işbirliği için iletişim sayfamızdan yazabilirsiniz :) 

SECAP Hazırlama Rehberi ?

İklim ve Enerji için Belediye Başkanları Sözleşmesi, yerel iklim ve enerji çalışmaları için iddialı bir girişimdir. Bu rehber, imza sahiplerine SECAP'larını geliştirmeleri için bir dizi metodolojik ilke, prosedür ve iyi uygulama örnekleri sağlar. Bu belgenin 1. Kısmı SECAP süreciyle ilgilidir. 2. kısmı belediye değerlendirmelerinin (BEI ve RVA) detaylandırılması hakkında bir fikir verirken, son olarak 3. kısım ise yerel düzeyde uygulanabilecek teknik konuları, önlemleri ve politikaları açıklamaktadır.

SECAP Hazırlama Rehberi'ni daha detaylı anlattığımız yazımızı da okuyabilirsiniz;

https://www.iklimokulu.com/2022/08/secap-rehberi-enerji-iklim-plani-hazirlama.html

İklim Okulu eğitim ve proje alanında;

• Yerel Yönetimlere SECAP Hazırlama Teknik Desteği, 
• İşletmelere Sürdürülebilirlik Eğitimleri, 
• Kurumlara Enerji Verimliliği Fizibilitesinin Hazırlanması, 
• Kurumsal Karbon Ayak izi ve Karbon Emisyon Hesaplanması,
• Eğitim Kurumları için İklim Zirvelerine Hazırlık Eğitimleri, 
• İklim, Çevre ve Enerji konulu Avrupa Birliği, UfukAvrupa, Erasmus+, Tübitak ve Yerel Proje Ortaklığı, 
• Sertifikalı İklim Değişikliği Uzmanlığı (Onaylı), 
• "Türkiye Çevre Haftası" Kapsamında Etkinlik Desteği vermektedir.

Projelerde Sürdürülebilirlik Nasıl Yazılmalıdır?

 

Sürdürülebilirlik ve Sürdürülebilir Kalkınma Nedir?

    Sürdürülebilirlik, ekonomik faaliyetlerin çevresel sonuçlarını tam olarak dikkate alan, değiştirilebilen veya yenilenebilen ve dolayısıyla tükenmeyen kaynakların kullanımına dayanan ekonomik kalkınmadır.

    Sürdürülebilir kalkınma kavramı, 1970’lerde, mevcut ekonomik kalkınma politikalarının tüm dünyada ekolojik olarak sürdürülebilir ve sosyal adalet sağlayan bir sitem için yeterli gelmemesi üzerine, sürekli ekonomik büyüme ve doğanın korunması arasında bir uzlaşma olarak ortaya çıkmıştır. İlk zamanlar, çevresel konulardaki endişelere yanıt vermek için kullanılan sürdürülebilir kalkınma, zamanla sosyal ve ekonomik perspektifleri içerecek şekilde genişlemiştir. Böylece sürdürülebilir kalkınmanın, sosyal ve ekonomik meseleleri, ekolojik kaygılarla birleştirme çabası olduğu söylenebilir.

Projelerde Sürdürülebilirlik Nasıl Yazılmalı?

    Projelerde, projenin sürdürülebilirliği sorulduğunda bu kısma ekonomik, çevresel, sosyal ve kurumsal olarak projenin sürdürülebilirliğinin nasıl sağlanacağı düşünülmeli ve bu şekilde yazılmalıdır.

    İsimleri farklı farklı geçse de sürdürülebilirlik konusu, ekonomik / finansal / mali sürdürülebilirlik, çevresel sürdürülebilirlik, sosyal ve siyasal / politik ve kurumsal sürdürülebilirlik olmak üzere bu 3 çerçevede bakılmalı ve iyi bir projede bunların cevabı olmalıdır.

Ekonomik / Finansal / Mali Sürdürülebilirlik: 

    Ekonomik açıdan sürdürülebilir bir sistem, sürekli olarak mal ve hizmet üretebilmeli, yönetilebilir düzeylerde hükümet ve dış borcu koruyabilmeli ve tarımsal veya endüstriyel üretime zarar veren aşırı sektörel dengesizliklerden kaçınabilmelidir.

Çevresel Sürdürülebilirlik: 

    Çevresel olarak sürdürülebilir bir sistem, yenilenebilir kaynak sistemlerinin aşırı sömürülmesinden kaçınarak ve yenilenebilir olmayan kaynakları yalnızca yatırımın yeterli ikame olarak yapıldığı ölçüde tüketerek istikrarlı bir kaynak tabanını korumalıdır. Bu, biyolojik çeşitliliğin, atmosferik istikrarın ve normalde ekonomik kaynaklar olarak sınıflandırılmayan diğer ekosistem işlevlerinin korunmasını içerir.

Sosyal ve Siyasal / Politik Sürdürülebilirlik: 

    Sosyal açıdan sürdürülebilir bir sistem, dağıtımsal eşitlik, sağlık ve eğitim, toplumsal cinsiyet eşitliği ve siyasi hesap verebilirlik ve katılım dahil olmak üzere yeterli sosyal hizmetlerin sağlanması olmalıdır. 

+ Kurumsal Sürdürülebilirlik: 

    Bir kuruluşun (veya toplumun) doğal, sosyal ve beşeri sermaye üzerindeki etkisini dikkate alarak faaliyetlerini süresiz olarak sürdürme yeteneği, veya bir işletmenin doğrudan ve dolaylı paydaşlarının (hissedarlar, çalışanlar, müşteriler, baskı grupları, vb.) ihtiyaçlarını, gelecekteki paydaşların ihtiyaçlarını da karşılama yeteneğinden ödün vermeden karşılamaktır.

Çocuklar İçin İklim Değişikliği Nedir?

 Haydi hep birlikte inceleyelim!

Hepimiz iklim değişikliği hakkında mutlaka bir şeyler duymuşuzdur. Peki bu iklim değişikliği gerçekte nedir ve gezegenimizi nasıl etkiliyor?

İklim Değişikliği Ne Demek?

İklim değişikliği (ya da küresel ısınma), gezegenimizin ısınma sürecine denir. Bilim insanları, insan aktivitelerinin Endüstri Devrimi’nden beri Dünya’nın yaklaşık olarak 1°C ısınmasına neden olduğunu tahmin ediyor. Bu sayı kulağa çok fazla gibi gelmese de insanlar ve vahşi yaşam için çok şey ifade ediyor.

Maalesef, yükselen sıcaklıklar sadece daha güzel havalara kavuşacağımız (Keşke!) anlamına gelmiyor. Aslında değişen iklim hava durumumuzu daha olağanüstü ve öngörülemez hale getirecek. Sıcaklıklar yükselirken, bazı bölgeler daha çok ısınacak ve çok fazla hayvan (ve tabii ki insanlar da!) değişen iklime uyum sağlayamadıklarını görecekler.

 

İklim Değişikliğine Ne Sebep Olur?

1. Fosil Yakıtların Yakılması

Sanayileşmiş ülkeler, geçtiğimiz 150 yıldan beri büyük miktarlarda petrol ve gaz gibi fosil yakıtlar yakmaktadır. Bu işlem sırasında atmosfere salınan gazlar, güneşten gelen ısıyı hapseder ve görünmez bir battaniye görevi görerek Dünya’yı ısıtır. Bu ‘Sera Gazı Etkisi’ olarak bilinir.

2. Çiftçilik

İster inanın ister inanmayın, ineklerin yeme alışkanlıklarının iklim değişikliğinde payı var. Tıpkı bizim gibi, inekler de yemek yediklerinde sindirim sistemlerinde metan (bir tür sera gazı) üretirler ve bir… pırt! ile salıverirler. Kulağa komik geliyor olabilir ama bu gazı atmosfere salan neredeyse 1,5 milyar ineğin olduğunu düşünürsek, bu kesinlikle önemli bir etkendir.

3.Ormansızlaşma

Ormanlar havadan büyük miktarda karbondioksit (diğer bir sera gazı) emer ve oksijen şeklinde havaya geri verir. Amazon yağmur ormanları bunu yapmakta o kadar büyük rol sahibi ve etkilidir ki, adeta iklim değişikliğini kısıtlayan bir klima gibi işler. Ne yazık ki birçok yağmur ormanı odun, palm yağı yapmak ve tarım arazileri, yollar, petrol madenleri ve barajların önünü açmak için kesiliyor.

İklim Değişikliği Gezegenimizi Nasıl Etkileyecek?

Dünya var olduğu milyarlarca yıl boyunca birçok tropik iklime ve buzul çağa ev sahipliği yaptı. Peki durum neden şimdi daha farklı? Bunun nedeni, son 150 yıldır insan faaliyetlerinin sonucu olarak Dünya atmosferine çok büyük miktarda zararlı gaz salınmasıdır ve kayıtlar küresel sıcaklıkların bu zamandan itibaren daha hızlı arttığını gösteriyor.

Daha sıcak iklim gezegenimizi çeşitli şekillerde etkileyebilir:

• Daha fazla yağış
• Değişen mevsimler
• Küçülen deniz buzulları
• Yükselen deniz seviyeleri

İklim Değişikliği Yaban Hayatı Nasıl Etkileyecek?

İklim değişikliği halihazırda tüm dünyadaki vahşi yaşamı etkiliyor ancak bazı türler bundan daha fazla muzdarip. Kutup hayvanları – buz ile kaplı doğal alanları daha sıcak havalarda eriyen- özellikle risk altındadır. Aslında, uzmanlar Arktik deniz buzunun şok edici bir oranda eridiğini söylüyor – her on yılda %9 oranında! Kutup ayıları avlanmak, yavrularını büyütmek ve uzun süre yüzdükten sonra dinlenmek için deniz buzuna ihtiyaç duyar. Halkalı foklar gibi bazı fok türleri, yavrularını büyütmek, beslemek ve çiftleşmek için karda ve buzda mağaralar yapıyor.

Tehlikede olanlar sadece kutup hayvanları da değil. Endonezya’nın yağmur ormanlarında yaşayan orangutanlar gibi maymunlar, yaşam alanları azaldıkça tehdit altında oluyor ve bölgede daha fazla kuraklık daha fazla orman yangınına neden oluyor.

Deniz kaplumbağaları, yumurtalarını bırakmak için çoğu yükselen deniz seviyelerinin tehdidi altında olan yuvalama kumsallarına güvenmek zorundadır. Yuvaların sıcaklığının yumurtaların erkek mi dişi mi olduğunu belirlediğini biliyor muydunuz? Ne yazık ki, artan sıcaklıklarla, bu erkeklerden çok daha fazla dişinin doğduğu ve gelecekteki kaplumbağa popülasyonlarını tehdit ettiği anlamına gelebilir.

İnsanlar İklim Değişikliğinden Nasıl Etkilenecek?

İklim değişikliği sadece hayvanları etkilemeyecek, hatta şimdiden bile insanlar üzerinde de etkisi olduğu söylenebilir. En çok etkilenenler, her gün yediğimiz yiyecekleri yetiştirenler. Çiftçilerden oluşan topluluklar, özellikle de gelişmekte olan ülkelerde yaşayanlar, yüksek sıcaklıklar, artan yağış, sellerle ve kuraklıkla yüzleşmekteler.

Biz İngilizler çay içmeyi (yaklaşık olarak her gün 165 milyon bardak) çok seviyoruz ama muhtemelen çayımızı yetiştirmek için ne kadar emek harcandığının kıymetini bilmiyoruz. Çevresel koşullar çayın lezzetini ve kalitesini etkileyebilir, ayrıca bitkilerin büyümesi için çok hassas bir ölçüde yağışa ihtiyaç vardır. Kenya’da iklim değişikliği, düzenli yağış miktarlarını giderek daha az tahmin edilebilir hale getiriyor. Çoğunlukla büyük miktarda yağışların ardından kuraklık olacak, bu da çay yetiştirmeyi çok zorlaştıracaktır.

Çiftçiler daha fazla para kazanmak için mahsullerini artırmaya ve bunun için de ucuz kimyasallar kullanmaya başvurabilirler, bu kimyasalların uzun süreli kullanımı topraklarını yok edebilecek olsa bile.

İnsanlar İklim Değişikliğiyle Nasıl Başa Çıkıyor?

Adil ticaret (gelişmekte olan ülkelerdeki üreticilere yardım etmeyi ve sürdürülebilirliği teşvik etmeyi amaçlayan organize bir sosyal hareket) ürünlerini satın almak, çiftçilere makul bir ücret ödenmesini sağlamaya yardımcı olabilir. Bu, maliyetlerini karşılayabilecekleri, iyi bir yaşam standardına sahip olmak için yeterli parayı kazanabilecekleri ve çevreye daha fazla zarar verebilecek ucuz tarım yöntemlerine başvurmak zorunda kalmadan mahsullerini sağlıklı tutmak için çiftliklerine yatırım yapabilecekleri anlamına geliyor.

Bu destek aynı zamanda çiftçilerin çok su alan okaliptüs ağaçlarını, toprak için daha verimli olan yerli ağaçlarla değiştirmelerine yardımcı olabilir. Ayrıca yakıt tasarruflu sobalar yapmayı öğrenebilirler ve bu onlara fazladan para kazandırmakla kalmaz, aynı zamanda toplulukların karbon ayak izini de azaltabilir.

İklim Değişikliğini Engellemek İçin Ne Yapabilirim?

Evindeki küçük değişimlerde fark yaratabilir. Enerji tasarruflu ampulleri değiştirmeyi deneyebilir, araba kullanmak yerine yürüyebilir, elektrikli eşyaları kullanmadığın zaman onları kapatabilir, gıda atığını geri dönüştürebilir ve azaltabilirsin. Tüm bu küçük şeyler bile fark yaratabilir.

Çevirmen: Zişan Aydınoğlu

Editör: Zübeyir Tosun